„Przeszłość i tożsamość” – taki był główny temat polsko-rosyjskiego „okrągłego stołu”, jaki zorganizowała nasza Fundacja FCP (14.11.2009), zapraszając do udziału w debacie rosyjskich naukowców z zaprzyjaźnionej, moskiewskiej Fundacji Liberalnaja Misja: profesorów – Jewgienija Jasina, Igora Kliamkina, Lwa Gudkowa i Emila Paina.
Obrady odbywały się w Pałacu Staszica Polskiej Akademii Nauk i były podzielone na dwie sesje.
W pierwszej, przedpołudniowej, zatytułowanej „Przeszłość, tożsamość i polityka historyczna”, przedmiotem debaty były następujące pytania: co z przeszłości warto zabrać w dalszą drogę, czyli – przeszłość, jako podstawa budowania przyszłości; co decyduje o naszej tożsamości, jako wspólnoty etnicznej, narodowej, obywatelskiej. I dalej: polityka historyczna, a prawda historyczna – doświadczenia polskie i rosyjskie. Czy historia może zastąpić ideologię, czyli przeszłość, jako czynnik rozwojowy. Wreszcie: czy warto grać historią, czyli historia w służbie polityki.
W tej części panelistami byli: ze strony rosyjskiej – Jewgienij Jasin i Igor Kliamkin, zaś ze strony polskiej: prof. Edmund Wnuk-Lipiński, prof. Andrzej Romanowski i Stefan Bratkowski.
Dyskusję moderował: Sławomir Popowski
Sesja druga, popołudniowa, była zatytułowana „Polsko-rosyjskie spory o przeszłość”.
W dyskusji szukano odpowiedzi na pytania: dlaczego tak trudno jest nam rozmawiać o wspólnej historii, a polsko-rosyjska debata historyczna, zapoczątkowana w czasach „pieriestrojki” – zakończyła się właściwie fiaskiem? Co zrobić, kiedy „narodowe” polityki historyczne kreują (wzajemnie) wizerunek wroga, jako element tożsamości? I dlaczego to, co – lepiej, lub gorzej, ale jednak – udaje się w dialogu polsko-niemieckim, nie sprawdza się w relacjach polsko-rosyjskich? Wreszcie, na ile pomocny i skuteczny byłby w tej sferze niezależny, obywatelski dialog historyków z obu krajów?
W tej części, jako paneliści wystąpili: ze strony rosyjskiej – prof. Lew Gudkow i prof. Emil Pain. Ze strony polskiej byli to natomiast: Jerzy Pomianowski, prof. Andrzej Romanowski oraz Tomasz Jastrun – publicysta.
Dyskusję prowadził: Sławomir Popowski.
Niżej zamieszczamy zapis obu sesji
Sesja I – Przeszłość, tożsamość i polityka historyczna
Panel I – przeszłość, tożsamość i polityka historyczna
Sesja II – Polsko-rosyjskie spory o przeszłość
Panel II – Polsko-rosyjskie spory o przeszłość